MAJNE HENT by Maja Miro & Patrycja Betley

MAJNE HENT : MOJE DŁONIE
kobiety : tradycja : rewolucja

Punktem wyjścia do projektu MAJNE HENT są fascynujące wiersze poetek jidysz, wydane w ostatnich latach w języku polskim. Twórczość ta jest zwierciadłem ważnych procesów, dzięki którym kobiety uzyskały możliwość działania zgodnie ze swoją wrażliwością, potrzebami, pragnieniami i możliwościami. Niekiedy były to trudne procesy, których sednem było przeciwstawienie się surowej tradycji.

Jedna z autorek przekładów wierszy z języka jidysz, prof. Joanna Degler (Lisek), zwróciła naszą uwagę na bardzo ciekawy wątek wiążący tę literaturę - częste odnoszenie się autorek do kobiecych dłoni:

"W judaizmie silnie akcentowana jest rola kobiecych rąk, co ma związek z jego patriarchalnym porządkiem. Talmud, podając przyczyny odsunięcia kobiet od przywileju i obowiązku studiowania Tory, wyjaśnia, że mądrość niewiasty spoczywa w jej rękach, nie głowie. Ma to swoje biblijne zakorzenienie – w kluczowym dla modelu kobiecości żydowskiej fragmencie Przypowieści Salomona opisującego ejszes chail – dzielną niewiastę, na plan pierwszy wysuwa się aktywność jej rąk (tkanie, opieka nad winnicą, pielęgnowanie ubogich iin.).

W wypełnianiu jednej z 3 kobiecych micw (przykazań) również ważną rolę odgrywają dłonie, które wykonują określone gesty przy błogosławieństwie świec zapalanych na początek szabatu. Bardzo istotny jest także gest unoszenia rąk nad głowę."

W twórczości poetek jidysz gest ten staje się znakiem więzi z wcześniejszymi pokoleniami kobiet żydowskich, jeden z elementów dziedzictwa przekazywanego córce przez matkę. Nowoczesna kobieta żydowska, przemawiająca w utworach wielu poetek, chce się często od niego uwolnić, ale ono wraca, tkwiąc w tak głębokich pokładach osobowości, że nie można nimi zarządzać za pomocą woli.

Dłonie są tutaj także innymi znakami, które w sposób uniwersalny opisują kondycję kobiety i kobiecości w kontekście kultury. Łamią zakazy, wnosząc wątek poczucia winy wobec przodkiń, które przez wieki strzegły tradycyjnych fundamentów. Przynoszą rewolucję obyczajową, wyciągają się do wolności i miłości. Łączą osobne, osamotnione byty ludzkie. Tkają - kreują, przywracają harmonię światu.
Wiele z tych tematów odczytujemy także w naszym życiu.

Stąd idea napisania i nagrania muzyki, która poszerza, interpretuje, odnosi się do najważniejszych dla nas wierszy, przetworzonych przez nasz osobisty los.

Płyta wydana została w limitowanym nakładzie 250 egzemplarzy. Poza krążkiem CD znajduje się w niej mini-antologia poezji jidysz z motywem dłoni, w języku oryginalnym i polskim tłumaczeniu - wierszy, do którym odwołujemy się w muzyce. Antologia poprzedzona jest obszernym wstępem prof. Joanny Degler (Lisek). Ponadto wydaniu towarzyszy 8 ilustracji wierszy na osobnych kartach, autorstwa Jakuba Skrzypczaka.

multiflutist, improviser, composer

historical flutes in contemporary contexts

Facebook
majamiro.com